Kroatië rondreis: De zeven wonderen van Kroatië

Vlucht naar Pula. Onze 'Sercu autocar' brengt ons naar het centrum van de stad. Het Romeinse amfitheater van Pula. Het monument bij uitstek van Pula staat buiten de wallen van de Romeinse stad op een heuvel boven de haven. Het bouwwerk dateert uit het begin van de 1ste eeuw en werd onder de Flavische dynastie (69-96) uitgebreid. Het is een van de best bewaarde Romeinse amfitheaters en het op vijf na grootste dat de tand des tijds heeft weerstaan. Deze enorme ellips meet 132 bij 105 m. De buitenkant bestaat uit een ommuring van twee verdiepingen met bogen en een derde met vierkante ramen.

De meeste amfitheaters beschikken over een ingewikkeld gangenstelsel om het publiek naar de plaatsen te leiden, maar hier werd die rol vervuld door vier torens die elk tegen een pilaster aanleunen. Binnen zijn een paar rijen met zitplaatsen bewaard gebleven. De arena bood plaats aan 23.000 fans van gladiatorengevechten. Tegenwoordig wordt het monument gebruikt voor concerten en het filmfestival. Na ons bezoek maken we nog een korte stadswandeling.

Porec ligt op een schiereiland en is zowel Romeins als Venetiaans. Het is een van de toeristische toppers in Kroatië, omdat de kustlijn hier minder grillig is, waardoor vakantiedorpen en hotelzones vlak bij de kust konden worden gebouwd. Vakantieoord of cultuurstad: beide aspecten kunnen op dezelfde dag aan bod komen. Dat bewijst de mensenmassa die zich verdringt om de mozaieken van de Eufrasiusbasiliek te bewonderen, volgens Unesco een van de grote rijkdommen van de mensheid.

Dit uitzonderlijke monument werd tussen 543 en 554 door bisschop Eufrasius gebouwd in de vroegchristelijke stijl die ook in Ravenna is te bewonderen. De westerse traditie, die haar wortels in de architectuur uit de Grieks-Romeinse oudheid heeft, vermengt zich hierbij met sterke Byzantijnse invloeden. De grote basiliek telt drie schepen, die worden gescheiden door twee bogenreeksen. De marmeren zuilen zijn geïmporteerd uit Constantinopel en hebben fijnbewerkte kapitelen. De mozaïeken van de apsis: Op de gouden ondergrond van dit verbluffende geheel zijn tamelijk statische figuren aangebracht, zoals typerend is voor de Byzantijnse kunst. Op de triomfboog boven de apsis troont een Christus in majesteit tussen de twaalf apostelen.

Fjord van Lim
De prachtige fjord dankt zijn naam aan het Latijnse woord limes (grens). Vroeger was dit de scheiding tussen het grondgebied van de steden Porec en Rovinj. De lange en smalle fjord dringt 9 km in het binnenland door tussen wanden van wel 100 m hoog. De altijd visionaire Jules Verne liet de fjord in een van zijn romans in verbinding staan met de kloof van Pazin, die ruim 30 km noordoostwaarts ligt. Jammer genoeg heeft de wetenschap nog geen bewijs voor deze prachtige vondst! Het water is beschermd (verboden te zwemmen) en staat bekend om zijn zuiverheid. Het is dan ook een ideale plek voor oester- of mosselparken en viskwekerijen.

Nationaal Park van Plitvice. Zestien meren in een bosrijk berglandschap, die via een reeks watervallen trapsgewijs met elkaar in verbinding staan: zo ziet het Nationaal Park van de meren van Plitvice eruit.

Een natuurgebied met een wonderschoon landschap, dat nu eens ruig, dan weer lieflijk, maar nooit eentonig is, en waar het water in alle mogelijke blauw- en groentinten alomtegenwoordig is. Het park staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco en mag bij een bezoek aan Kroatië niet worden overgeslagen. Een rit met het 'treintje' langs de meren, een tocht met een elektrische boot over het Koziak, de watervallen van Gradina en van Veliki Slap. Na ons bezoek rijden we verder naar de omgeving van Split.

Sibenik, deze historische stad in het hart van Dalmatië bezit nog een mooie oude kern. Vooral de kathedraal wordt druk bezocht, maar de geplaveide steegjes en de vele trappen verlenen het centrum een Italiaanse charme.

Het hele middeleeuwse centrum, dat bij het Titoplein begint, is voetgangersgebied. De twee hoofdstraten zijn de Zagrebačka en de Tomislava, die vanaf het plein parallel aan elkaar naar het westen lopen. De Sint-Jacobuskathedraal wordt gezien als een architectonisch meesterwerk van de twee grootste kunstenaars van Dalmatië: Juraj de Dalmatiër (Juraj Dalmatinac) en Nicolaas de Florentijn (Nikola Firentinac). De bouw duurde van 1431 tot 1536. Tijdens de eerste tien jaar van de bouwfase voerde de gotische stijl de boventoon, maar dat stond de opdrachtgevers niet erg aan. Vanaf 1441 namen ze Juraj de Dalmatiër in de arm, die bekend stond om zijn monumentale stijl en zin voor vernieuwing, waarmee hij een voorloper van de renaissance was. Hij voegde het transept toe, ontwierp de apsis en de koepel en zorgde voor talloze beeldhouwwerken. Maar door continu geldgebrek en een brand werd de bouw vertraagd. Na Jurajs dood voltooide diens leerling Nicolaas de Florentijn het dak en de bovenkant van de façade in een zuivere renaissancestijl.

Verder naar Split
Ronddwalen in een onwaarschijnlijk labyrint, een zuilengalerij bewonderen die een Caesar waardig is, het mausoleum van een Romeinse keizer inlopen, sfinxen uit Egypte bezichtigen en dan gaan zitten in de schaduw van een romaanse campanile of koffiedrinken in een antieke tempel. Een wandeling in het oude Split is een tocht door tweeduizend jaar geschiedenis. Het enorme, verlaten Romeinse paleis werd ten slotte ingenomen door de bevolking, die er huizen bouwde. De tand des tijds verzwolg het gebouw, dat nog slechts hier en daar opduikt, in een steegje, boven kraampjes op de markt, in een onderaards gewelf. Het is echt verrassend te ervaren hoe Venetiaanse paleizen, Oostenrijkse gebouwen en hippe bars de Romeinse wereld zijn binnengetreden.

Het Paleis van Diocletianus
Loop de oude stad binnen via de Bronzen Poort aan de Riva, waar een trap leidt naar het ondergrondse deel van het paleis. Binnenin heeft het paleis een plattegrond in de vorm van een kruis met twee loodrechte assen: de decumanus, de dwarsstraat van de oost- naar de west-poort, en de cardo die de noordpoort met het peristilium verbindt. Het noordelijke deel bestond uit ruimtes voor soldaten en dienaars en er was ook een kledingfabriek, waar veroordeelde christenen moesten werken. In het zuidelijke deel lagen het peristilium, de tempels en de keizerlijke vertrekken. Tegenwoordig is deze strakke indeling amper zichtbaar door het aantal appartementen in het paleis dat op negenhonderd wordt geschat (voor ongeveer drieduizend inwoners).

Peristilium
Het symbool bij uitstek van een geslaagde vermenging van stijlen. Het peristilium heeft zijn Romeinse karakter bewaard en toch werden in de loop van de geschiedenis nieuwe elementen toegevoegd. Het peristilium gaat in de richting van de Gouden Poort over in de cardo. Aan drie kanten staan zuilenrijen. De vertrekken van de keizer lagen aan de zuidkant, het mausoleum aan de oostkant en de drie andere tempels van de stad (die van Venus, Cybele en Jupiter) aan de westkant.

Sint-Domniuskathedraal
In de 7de eeuw werd het achthoekige mausoleum van Diocletianus tot kathedraal omgebouwd. De keizerlijke sarcofaag werd naar een van de paleistorens verplaatst (en raakte in de 11de eeuw zoek). Oorspronkelijk onder bescherming van Maria, werd de kathedraal al snel aan de H. Domnius gewijd, beschermheilige van de stad en eerste bisschop van Salona. Zijn feestdag (7 mei) is het belangrijkste feest van Split, dat wordt gevierd met een openluchtmis en processies. Voor de ingang bevindt zich een portaal met zuilen waarop een cassettezoldering rust.

Hvar is het meest ‘trendy’ eiland van Kroatië, waar veel celebrity‘s vakantie komen vieren. De gelijknamige hoofdstad is heel schilderachtig en de uitgaansgelegenheden worden druk bezocht door ‘beautiful people’. Maar de rest van het eiland is ook zeer de moeite waard, vanwege de authentieke dorpjes, de prachtige wijngaarden op de hellingen en de velden vol rozemarijn en lavendel.

De stad Hvar ligt aan een baai, met uitzicht op de Pakleni-eilanden. Het is het mondaine en toeristische centrum van het eiland. In de zomer liggen er allemaal luxejachten aan de kade, waar het ook wemelt van de caféterrassen, dé plek om te zien en gezien te worden. Hvar was al een belangrijke plaats in de oudheid en er zijn talrijke Griekse munten gevonden die daarvan getuigen. De mooiste monumenten dateren echter uit de Venetiaanse tijd. In de 16de eeuw werd Hvar herbouwd, na door de Turken te zijn verwoest. De benedenstad ligt rond de kades. De bovenstad met het Spaanse fort is helemaal ommuurd.'

De Stari Grad of ‘oude stad’ werd in 384 v.Chr. gesticht door Grieken van Paros, destijds een machtige gemeenschap. Zij noemden de stad Pharos. De vondst van Griekse en Romeinse boten die in deze buurt waren gezonken, duidt op het bestaan van een bruisende handelshaven. Maar het eiland zou vooral rijk worden dankzij de vele wijn- en olijfgaarden. De vlakte die zich in de richting van Jelsa uitstrekt, vertoont nog de oeroude verdeling van het land in geometrische percelen die worden begrensd door gestapelde muurtjes. Ook het irrigatiesysteem dat de Griekse kolonisten aanlegden, is nog te zien. Dit bijzondere complex staat sinds 2008 op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Na ons bezoek varen we terug naar Split.

Vooraleer we richting Dubrovnik rijden brengen we nog een bezoek aan Trogir. Het prachtige middeleeuwse stadje ligt op een eilandje en staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De smalle, geplaveide straatjes met hoge witte stenen huizen en de kades waar boten aanleggen, zorgen voor een sfeer uit vervlogen tijden en, ondanks de toevloed van toeristen, voor een bijzondere charme. Bovendien staat hier een schitterende romaanse kathedraal, een parel van het Kroatische religieuze erfgoed.

We rijden verder langs de kust naar Dubrovnik.

Dubrovnik, het oude Ragusa, ligt aan de Adriatische Zee op een rots, omringd door hoge wallen. De stad wordt als een van de juwelen van het werelderfgoed beschouwd. Had Lord Byron het niet over de ‘parel van de Adriatische Zee’? Na de dramatische beproevingen van de recente oorlog toont de stad opnieuw al haar glorie. Weldadig koele smalle steegjes met dansende waslijnen, kleurige parasols op de terrassen, pleintjes met bloemen en zacht glanzend plaveisel zorgen voor een typisch mediterrane sfeer.

Bezoek aan de beide kloosters, het paleis van de rector, een wandeling boven de oude stad over de stadsmuur.

Afhankelijk van de vluchturen rijden we terug naar het centrum van Dubrovnik voor vrije tijd ofwel bezoek we nog het stadje Cavcat. Verder naar de luchthaven voor de retourvlucht.